Orkide Cinsleri
Binlerce farklı türüyle orkide cinsleri doğanın en etkileyici çiçeklerinden biridir. Her biri kendine özgü şekil, yapı ve renklere sahiptir. Tropikal yağmur ormanlarından çöllerin kayalık arazilerine kadar uzanan geniş bir coğrafyada hayatta kalabilmek için müthiş uyum yetenekleri geliştirmiş bitkilerdir. Bu olağanüstü çeşitlilik hem botanik dünyasının uzmanlarını hem de çiçek sevenleri kendine hayran bırakan büyüleyici bir konu. Bazı türlerini her yerde görmek mümkünken, bazıları o kadar nadir ki ev ortamında yetiştirmek oldukça zor.
Orkide Çeşitleri Nelerdir?
Orkide cinsleri; renk skalası, şekilleri ve büyüklükleriyle göz kamaştırır. İnsanlar tarafından en çok sevilen ve popüler olan türleri aşağıdaki gibidir.
• Phalaenopsis
• Dendrobium
• Cattleya
• Cymbidium
• Vanda
• Oncidium
• Paphiopedilum
Orkide Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Orkide bakımı bu eşsiz bitkinin türüne ve bulunduğu çevreye göre değişmekle birlikte genel olarak dikkat edilmesi gereken noktalar vardır.
• Dolaylı güneş ışığını severler. Doğrudan güneş ışığı yapraklarında yanmalara neden olabilir. Evinizin en aydınlık fakat güneş ışığının direkt olarak gelmediği bir bölümü orkideniz için ideal olacaktır.
• 17-22 derece aralığındaki sıcaklıklarda en iyi şekilde gelişirler. Sıcaklıktaki ani düşüş ya da artışlar bitkide stres yaratabilir.
• Yüksek nem oranına ihtiyaç duyar. Bu nedenle bitkinizi nemli bir ortamda bulundurmanız veya düzenli olarak yapraklarına su püskürtmeniz faydalı olacaktır. Nemlendirici cihazlar da kullanabilirsiniz.
• Sulama sıklığı türüne saksı boyutuna ve çevresel koşullara göre değişir. Genel olarak toprağın hafif nemli olması yeterlidir. Fazla sulama kök çürümesine neden olabilir. Sulama yapmadan önce toprağın kuruluğunu kontrol etmek gerekir.
• Hava geçiren saksı karışımları kullanılmalıdır. Bu karışımlar köklerin hava almasını sağlar ve suyun iyi drene olmasını destekler.
• Orkideler için özel olarak üretilmiş sıvı gübreler kullanabilirsiniz. Büyüme döneminde ilkbahar ve yaz aylarında yapılmalıdır. Ancak fazla gübreleme bitki için zararlı olabilir.
• Kökleri saksıyı tamamen doldurduğunda saksı yenileme yapmanız gerekebilir. 2-3 senede bir defa uygundur.
• Çiçek açtıktan sonra solmuş çiçekleri keserek bitkinin enerjisinin yeni tomurcuklara yönlendirmelisiniz.
• Çeşitli hastalık ve zararlılara karşı hassas olabilir. Bitkinizi düzenli bir şekilde kontrol ederek herhangi bir problem gözlemlediğinizde müdahale etmeniz önerilir.
Orkide bakımı sabır ve itina gerektiren bir süreçtir. Fakat efektif bakım metotlarını uygulayarak siz de bu muhteşem çiçeklerin güzelliğine uzun yıllar boyunca tanık olabilirsiniz.
Orkide Fiyatları Ne Kadar?
Orkide fiyatları; türü, büyüklüğü, çiçeklenme dönemi, nadirliği ve yetiştirilme koşullarına göre şekil almaktadır. Sık rastlanılan türler makulken nadir veya özel türler yüksek fiyatlarla satılır. Bitkinin çiçek sayısı ve sağlık durumu da belirleyici diğer kriterlerdir. Çiçekli orkideler, çiçeklenmemiş olanlara nazaran pahalıya satılır. Mevsimsel değişiklikler de birtakım dalgalanmalara neden olabilir. Yılbaşı ve Sevgililer Günü gibi özel günlerde fiyatlar artabilir. Orkidenin yetiştirildiği seranın koşulları, kullanılan gübre ve sulama yöntemleri bu noktada devreye girmektedir. Organik yöntemlerle yetiştirilen veya sertifikalı orkideler yüksek fiyatlı olacaktır.
Saksı dekoratif malzemeler ve beraberinde gelen gübre, sprey vb. ek ürünler de maliyetleri şekillendirmektedir. Online satış siteleri ve botanik bahçeleri gibi farklı satış kanallarında fiyatlar elbette başkalaşacaktır. Orkide cinsleri alırken bitkinin sağlıklı olduğundan emin olmak gerekir. Yaprakların canlı ve parlak olması, köklerin sağlam ve beyaz olması, çiçeklerin taze ve canlı görünmesi gibi kurallar bitkinin kalitesini gösterir. Ayrıca satın aldığınız orkide için garanti sunan satıcıları tercih etmeniz en doğrusudur.
Orkide Çiçekleri Ne Zaman Çiçek Açar?
Doğru bakımın etkisiyle orkide cinsleri uzun yıllar çiçek açmaya devam edebilir. Çiçeklenme zamanı ise türlerine ve yetiştirildikleri ortamın koşullarına göre netleşmektedir. Olgunlaşmış bir orkide yılda en az bir defa hatta bazen iki ya da üç kez çiçek açabilir. Tohumdan yetiştirilmesi halinde ise ilk çiçek deneyimi birkaç sene sürebilir. Çoğu orkide cinsleri ilkbahar veya sonbaharda çiçek açma eğilimindedir. Bazı türleri kış mevsiminde de kendini gösterebilir. Mesela Phalaenopsis orkideleri, ilkbahar ya da sonbaharda bazı Cymbidium türleri kış aylarında çiçek açar. Süreci şekillendiren etmenler arasında sıcaklık, ışık, nem ve beslenme gibi çevresel şartlara ek olarak bitkinin yaş ve sağlık durumu da sayılabilir. Periyodik bakım, doğru sulama ve uygun ışık koşulları orkidenizin daha sık ve daha uzun süre çiçek açmasına destek olacaktır.
Orkide Türleri Arasındaki Farklar Nelerdir?
Orkideler dünyanın en kalabalık çiçekli bitkilerindendir ve sayısız türü bulunur. Bu nedenle her birinin spesifik nitelikleri ve bakım gereksinimleri vardır.
• Çiçeklerinin şekli, boyutu ve rengi türe göre ayrılmaktadır. Bazıları kelebeğe benzerken bazıları ayakkabıyı andırabilir. Renkleri de beyaz, pembe, mor, sarı, kırmızı ve hatta benekli veya çizgili olabilir.
• Minik ve zarif olanlardan devasa ve gösterişli olanlara kadar büyüklüklerde olabilir.
• Yaprakların şekli, boyutu ve dokusu da kendi aralarında değişir. Bazı türlerin yaprakları geniş ve düzken bazılarının yaprakları ince ve uzun olabilir.
• Orkide cinsleri yılın değişik zamanlarında çiçek açar. Kimi ilkbaharda kimi de yazın ya da kışın çiçeklenebilir.
• Her bir türün kendine has ışık, sıcaklık nem ve sulama ihtiyaçları vardır.
• Kök sistemleri de türlere göre değişiklik gösterir. Bazılarının kökleri toprakta yaşarken diğerleri havada yaşar ve epifit olarak adlandırılır.
Orkide Türlerinin Özellikleri
Orkide cinsleri dünya üzerinde o kadar kabul gören bir seçenek haline gelmiştir ki bütün duygusal mesajları iletmek adına başvurulan ilk hediye olmuştur. İster sevginizi gösterin ister bir özür dilemek isteyin her türlü durumda etkili olacaktır.
• Phalaenopsis: En bilindik ve bakımı kolay orkide türlerinden biridir. Bir diğer adı Kelebek orkidesidir ve beyaz, pembe veya mor renkli çiçeklere sahiptir.
• Dendrobium: Uzun ömürlü çiçeklere sahip dayanıklı bir orkide türüdür. Çeşitli renklerde ve şekillerde çiçek açar.
• Cattleya: Büyük ve gösterişli çiçekleri mevcuttur. Beyaz, pembe, mor ya da sarı renktedir. Kesme çiçek olarak kullanılır.
• Cymbidium: Soğuk havaya karşı dirayetlidir ve uzun süre çiçek açar. Büyük ve gösterişli salkımları mevcuttur.
• Vanda: Havada kök salan epifit bir türdür. Parlak renklere ve egzotik bir görünüme sahiptir.
• Oncidium: Diğer adı dans eden kız orkidesidir. Küçük ve renkli çiçekleri vardır.
• Paphiopedilum: Venüs Terlik Orkidesi olarak da bilinir. Ayakkabı şeklinde olan ilginç çiçekleriyle dikkat çeker.
Orkide Sulama Yöntemleri
Orkidelerin sulama yöntemleri türlerine ve yetiştirildikleri ortama göre değişiklik gösterir. Genel olarak fazla sulama kök çürümesine yetersiz sulama ise büyüme durmasına neden olabilir. En yaygın sulama yöntemleri arasında daldırma üstten sulama ve sıcak duş yöntemi bulunur. Daldırma yönteminde saksı tüm toprak ıslanana kadar suya batırılır.
Üstten sulamada ise saksının üzerine ılık su dökülür. Sıcak duş yöntemi ise özellikle epifit türler için uygundur. Sulama sıklığı ortam sıcaklığı nem saksı karışımı ve bitkinin büyüme dönemi gibi faktörlere bağlıdır. Oda sıcaklığında veya hafif ılık su kullanmak, suyun kalitesine özen göstermek ve saksı tabağında su biriktirmemek önemlidir. Yaprakların ortasına su vermemek de gözetilmesi gereken bir diğer noktadır.